امام باقر و علم رسول اکرم و سایر انبیاء علیهم السلام
ابى بصیر از حضرت باقر علیه السّلام از کیفیت علم رسول اکرم صلى الله علیه و آله مى پرسد. آن حضرت مى فرمایند:
سؤال شد از على علیه السّلام از علم پیامبر صلى الله علیه و آله، فرمود: علم پیامبر یعنى علم همه انبیاء (یعنى علم همه انبیاء در خدمت و نزد رسول گرامى اسلام است) و پیامبر بزرگ اسلام صلى الله علیه و آله عالم به ماکان و مایکون است (آنچه در گذشته بوده و هرچه که اکنون در دست اقدام است و کارهایى که در آینده انجام مى گیرد) تا روز قیامت . قسم به خداوندى که جانم در کف قدرت اوست که من (على علیه السّلام) همه دانشهاى رسول معظم صلى الله علیه و آله را مى دانم و از آنچه که در گذشته در دنیا رخ داده و هرچه که اکنون در دست اقدام است و امورى که در آینده عملى خواهد شد عالم هستم .
خواننده عزیز!
این است شاءن علمى امام علیه السّلام، و طبق مدارک قطعیه این مقام به امر خداوند و رسول مکرمش امروز (زمان غیبت) اختصاص به حضرت بقیة الله روحى له الفداء دارد. بنابراین، چگونه ممکن است کسى که وارث علوم همه انبیاء و ائمه معصومین سلام الله علیهم اجمعین است و علم ماکان مایکون و ماهو کائن را دارد از مهمترین مساءله حیاتى خویش (یعنى روز ظهور و قیامش) آگاهى نداشته باشد؟ حاشا و کلا، بلکه مى داند ولى چون از اسرار بزرگ الهى است، نباید گفته شود؛ لذا فرمودند ((لانوقت))، یعنى روز و وقت ظهور را تعیین نمى کنیم .
ائمه معصومین علیهم السلام در پیشگاه خداوند بزرگ
امام صادق علیه السّلام موقعیت وجودى ائمه سلام اللّه علیهم را در این روایت چنین بیان فرموده اند:
1. ما فرمانروایان از طرف خداوند هستیم .
2. ما خزانه داران علوم الهى هستیم .
3. ما مرکز اسرار الهى هستیم .
خواننده عزیز!
چگونه ممکن است که امام علیه السّلام خازن علم خداوند باشد، مرکز اسرار ذات پاک حق باشد - یعنى خداوند اسرار خودش را به دست آنها داده باشد - و از طرف او فرمانرواى عالم هستى باشد اما از روز قیام و هنگام انتقام از دشمنان خداوند که براى او ذخیره شده است بى اطلاع باشد؟
موقعیت علمى امام علیه السّلام
امام باقر علیه السّلام به راوى مى فرمایند:
به خدا سوگند ما خزانه داران خداوند در آسمانها و زمین هستیم و البته نه بر طلا و نقره بلکه بر علم او.
خواننده گرامى !
امروز وجود مقدس امام عصر روحى له الفداء گنجهاى علم خداوند در نزد آن وجود مقدس است، آنوقت چگونه ممکن است که از علم به ظهور خود که در راءس تمام مسائل حیاتى عالم آفرینش قرار دارد، بى اطلاع باشد؟
ابى حمزه مى گوید: از امام باقر علیه السّلام شنیدم که رسول اکرم صلى الله علیه و آله از خداوند متعال نقل مى کنند که فرمود:
حجت من بر اشقیاى امت تو تمام است، یعنى آنهایى که ولایت على بن ابى طالب (علیه السّلام) و جانشینان بعد از او را نپذیرفتند؛ زیرا در وجود مقدس امیرالمؤ منین و ائمه بعد از او روش شما و همه پیامبران در او و ائمه بعد از او وجود دارد و نیز على (علیه السّلام) و ائمه بعد از او خزانه دار علم من اند (پس امروز که حضرت ولى عصر علیه السّلام نگهبان و خزانه دار علم خداوند است، چگونه مى شود که علم به وقت و روز و ساعت ظهور از آن حضرت پنهان بماند؟). آنگاه رسول اکرم صلى الله علیه و آله فرمودند: جبرئیل علیه السّلام نامهاى ائمه و نامهاى پدرانشان را به من خبر داده است .
جهات مختلفه دانش ائمه معصومین علیهم السلام
امام موسى بن جعفر علیهما السلام مى فرمایند:
دانش ما ائمه بر سه قسم است :
1. علم به گذشته که براى ما تفسیر کرده اند (مفسر یا خداوند بزرگ است یا رسول او یا امام پیش از هر امام).
2. علم به آینده و آنچه در جهان واقع مى شود (در لوح محفوظ یا در جامعه یا مصحف حضرت فاطمه - سلام اللّه علیها نوشته شده که امام معصوم از همه آنها باخبر است).
3. علم به آنچه در آینده رخ مى دهد (از رویدادهایى که در آنها بدا حاصل مى شود) آگاهى ما به آنها از طریق الهام در دل و یا به صورت سخن گفتن فرشته در گوش است، و این برترین دانش ماست، و هرگز پیامبرى بعد از پیامبر ما نخواهد بود.
ائمه و رازدارى
امام باقر علیه السّلام به عبدالواحد فرزند مختار مى گوید:
اگر تملک زبان مى داشتید و مى توانستید رازدار باشید، هر آینه به شما خبر مى دادم از آنچه به زیان و نفع شماست .
خواننده گرامى !
علم امام علیه السّلام نامحدود است و همه چیز در دایره علمش منعکس مى باشد. پس چگونه امام عصر روحى له الفداء از وقت ظهور خود خبر ندارد؟
آرى، اگر کسى بگوید که امام علیه السّلام نمى داند چه وقت ظهور مى کند نسبت جهل و نادانى به امام داده و پیداست که اگر کسى نسبت جهل به امام علیه السّلام بدهد مجازاتش چه خواهد بود.
آنچه از روایت مذکور استفاده مى شود عدم ظرفیت شیعیان براى گرفتن اسرار از ائمه معصومین سلام اللّه علیهم است (به ویژه در این زمان تاریک غیبت کبرى از وجود مقدس آقا حضرت صاحب الامر روحى له الفداء آن هم در ارتباط با تعیین وقت ظهور).
امام صادق علیه السّلام و کتب جفر و جامعه و مصحف فاطمه (سلام الله علیها)
ابى بصیر گوید:
شرفیاب محضر امام صادق علیه السّلام شدم، عرض کرم : قربانت گردم، مى خواهم از شما موضوعى بپرسم . آیا در اینجا غیر از ما کسى هست که سخن مرا بشنود؟ مى گوید امام پرده وسط اطاق را بالا زد تا ابى بصیر ببیند که کسى نیست . آنگاه فرمود: اى ابى بصیر! هرچه مى خواهى سؤ ال کن عرض کردم : قربانت گردم، شیعیان شما مى گویند امیرالمؤ منین سلام اللّه علیه یک باب از علم از پیامبر بزرگ صلى الله علیه و آله آموخت که از آن هزار باب علم بر روى حضرت على باز شده است . حضرت فرمود: اى ابابصیر! رسول اکرم صلى الله علیه و آله هزار باب از علم به على علیه السّلام یاد داد که از هر باب هزار باب علم به روى آن حضرت باز شد. ابابصیر مى گوید عرض کردم : به خدا سوگند، این است علم .
ابى بصیر مى گوید:
مولایم ساعتى با انگشتان مبارکش بر زمین زد و فرمود: مسلما این علم است، اما آن علم کامل و همه جانبه نیست . فرمودند: کتاب جامعه نزد ماست و مردم نمى دانند جامعه چیست . مى گوید عرض کردم : جامعه چیست ؟ فرمود: کتابى است که طول آن هفتاد ذراع است با ذراع رسول اکرم صلى الله علیه و آله و آن را به زبان مبارک بیان فرموده و حضرت على علیه السّلام نوشته است . به تمام احکام الهى از واجب و حرام و هرچه مردم نیاز به آن دارند در آن هست، حتى دیه و جرم یک خراش . در این موقع امام صادق علیه السّلام دست مبارکشان را بر من زده، فرمودند: اجازه مى دهى ؟ عرض کردم : مولاى من ! هرچه میل دارید عمل کنید. آنگاه حضرت یک نشگون (یا در اصطلاح فارسیها یک پنجیر) به من گرفت و فرمود: حتى جزاى این عمل کوچک هم در آن بیان شده است . در این موقع امام علیه السّلام به نظر غضبناک مى رسیدند. عرض کردم : قربانت بروم، والله این علم است . فرمودند: آرى، این علم است اما دانش نهایى نیست . سپس لختى سکوت کردند و سپس فرمودند: در نزد ما کتاب جفر است، و مردم چه مى دانند جفر چیست . عرض کردم : قربانت شوم، جفر کدام است ؟ فرمود: ظرفى است که تمام علوم انبیاء و اوصیاء و دانشمندان بنى اسرائیل، همه در آن است . عرض کردم : قربانت گردم، این است معنى علم ؟ فرمودند: این علم است اما باز علم کامل نیست . آنگاه مدتى ساکت ماندند و فرمودند: نزد ماست مصحف مادرم فاطمه، و مردم چه مى دانند مصحف فاطمه چیست . عرض کردم : مصحف فاطمه چیست ؟ فرمودند: سه برابر قرآن شماست، به خدا سوگند، یک کلمه از قرآن شما در آن مصحف نیست . عرض کردم : به خدا علم کامل این است . فرمودند: این کتاب علم است اما علم کامل نیست . و لحظاتى خاموش شدند، آنگاه فرمودند: در نزد ماست علم به آنچه گذشته و هرچه که در آینده واقع مى شود تا قیام قیامت . عرض کردم : به خدا سوگند، علم نهایى این است . فرمودند: این علم است اما علم کامل نیست . ابى بصیر مى گوید عرض کردم : پس علم کامل و نهایى چیست ؟ فرمود: علم کامل آن است که همواره در تزاید باشد، و بر آنچه در شبانه روز پدید مى آید، بر فرمانهایى که صادر مى شود و حوادثى که تا روز قیامت رخ مى دهد، احاطه داشته باشد.
خواننده عزیز!
این کتابها و علمها در نزد حضرت بقیة الله ارواحنا له الفداء است . آیا باز هم مى توان باور کرد با این قدرت بى نهایت علمى، آن حضرت عالم به روز و سال ظهور و ساعت قیام جهانى اش نباشد؟ ابدا. او مى داند و باید هم بداند، اما از اسرار بزرگ خداوندى است و کسى به آن آگاهى پیدا نخواهد کرد.
(اللهم عجل فرجه و اجعلنا من اعوانه و انصاره).